Vandaag, 18 oktober, is de Europese dag tegen mensenhandel. Een ernstig misdrijf dat het Openbaar Ministerie, samen met ketenpartners, bestrijdt. Niet alleen vandaag, maar ook elke andere dag van het jaar. En zo lang als het nodig is.
Criminele uitbuiting
Mensenhandel wordt ook wel moderne slavernij genoemd: criminelen maken grove inbreuk op de menselijke waardigheid en de lichamelijke en geestelijke integriteit van slachtoffers. Daders van mensenhandel ontnemen de slachtoffers hun vrijheid, keuzeruimte en waardigheid. Dat is een schending van fundamentele mensenrechten. Voorbeelden van mensenhandel zijn gedwongen prostitutie, arbeidsuitbuiting of het onder dwang laten plegen van criminele activiteiten.
Verborgen delict
Bij mensenhandel gaat het de daders bij uitstek om geldelijk gewin, zonder rekening te houden met de verschrikkingen van hun slachtoffers en de gevolgen die zij daarvan ondervinden. Daarbij is het vaak een verborgen delict. ‘’Mensenhandel kan zich onder je ogen afspelen en toch onzichtbaar zijn’’, aldus officier van justitie Anne de Leeuw, portefeuillehouder mensenhandel. ‘’Slachtoffers van mensenhandel melden zichzelf meestal niet. Het is dus belangrijk dat opsporingsdiensten, gemeenten en andere overheidsorganen de signalen van mensenhandel op tijd herkennen én ingrijpen.’’
Signalen
Meestal gaat het om een mix van signalen waaraan je mensenhandel kunt herkennen. Denk aan mensen die nauwelijks Nederlands spreken, angstig zijn, en niet weten in welke stad ze zich bevinden. Of mensen die met een groep op een kluitje wonen tegen veel te hoge huren, die extreem lange werkdagen maken, en die niet in het bezit zijn van hun eigen paspoort.Anne de Leeuw: ‘’Als een zaak eenmaal bij het OM is zien we een terugkerende modus operandi: criminelen ronselen kwetsbare slachtoffers, die worden gedwongen geld te verdienen waarvan ze zelf niets terugzien. De mensenhandelaren bepalen aard, locatie en tijdstippen waarop de slachtoffers moeten werken. Ze houden hun slachtoffers onder controle, beperken hun bewegingsvrijheid en ontnemen hun de beschikking over eigen financiële middelen. En dat werk kan van alles zijn, van prostitutie tot het leggen van granaten bij voordeuren, van het stelen van goederen uit de supermarkt tot arbeidsuitbuiting. In die zin is het een veelkoppig monster.’’
Speerpunt
‘’Voor het OM is mensenhandel een speerpunt. Dat betekent dat we deze zaken – zo mogelijk – altijd oppakken’’, aldus Anne de Leeuw. ‘’Vandaag nog zijn verdachten voorgeleid bij de rechter-commissaris op verdenking van mensenhandel in vereniging. De RC heeft besloten dat ze vast blijven zitten.’’ De officier refereert aan een onderzoek waarbij het OM drie mannen van 23, 24 en 39 jaar uit Alkmaar en Heerhugowaard verdenkt van uitbuiting van een 19-jarige kwetsbare vrouw. Het onderzoek is nog in volle gang en alle verdachten zitten in voorlopige hechtenis. Omdat de verdachten in alle beperkingen zitten en niet mogen communiceren met de buitenwereld, kunnen over deze zaak op dit moment geen verdere mededelingen worden gedaan.